Profesor Melanie Bahlo, współautorka badania i ekspert w dziedzinie bioinformatyki, zaznacza, że wcześniejsze prace sugerowały powiązania między grubością siatkówki a wieloma schorzeniami, jednak dopiero zastosowanie sztucznej inteligencji pozwoliło uzyskać głębsze zrozumienie tych relacji.
Siatkówka jako źródło cennych informacji
Zastosowanie sztucznej inteligencji umożliwiło porównanie obrazów siatkówki z danymi genetycznymi i zdrowotnymi pacjentów. W wyniku analizy stworzono aż 50 tysięcy map siatkówki, zawierających pomiary z ponad 29 tysięcy lokalizacji w obrębie tego narządu. Dzięki temu naukowcy zidentyfikowali aż 294 geny związane z istotnymi zmianami w siatkówce, które mogą wpływać na rozwój chorób.
Siatkówka oka jest częścią ośrodkowego układu nerwowego, który obejmuje także mózg oraz rdzeń kręgowy. Wiele chorób neurologicznych i metabolicznych związanych jest z degeneracją bądź zakłóceniami w funkcjonowaniu tego układu. Schorzenia te są jedną z głównych przyczyn niepełnosprawności na świecie – według badań dotykają aż 43% populacji, czyli ponad 3 miliardy ludzi.
Odkrycia te dają nadzieję na rewolucję w diagnostyce, pozwalając na wczesne wykrywanie chorób na podstawie prostego badania okulistycznego. W przyszłości obrazowanie siatkówki może stać się standardową metodą w przesiewowych badaniach zdrowotnych, poprawiając jakość życia milionów ludzi na całym świecie.
Nowe odkrycia – genetyka i siatkówka
„Dzięki połączeniu nowoczesnych technologii, ogromnych zbiorów danych i wiedzy naukowej, mamy obecnie niespotykane dotąd możliwości w analizie zdrowia człowieka.” – prof. Melanie Bahlo.
Jak podkreśla główna badaczka, dr Vicki Jackson, nowoczesne techniki obrazowania oka pozwalają spojrzeć w głąb ośrodkowego układu nerwowego. To otwiera drogę do nowych metod diagnozy oraz monitorowania postępu wielu chorób.
Sztuczna inteligencja a przyszłość diagnostyki
Nowe podejście potwierdza rosnące znaczenie dziedziny oculomiki, czyli wykorzystania diagnostyki oka do wykrywania chorób całego organizmu. Badania wskazują, że metody obrazowania siatkówki mogą stać się w przyszłości standardowym narzędziem wczesnego wykrywania schorzeń neurologicznych i metabolicznych, podobnie jak mammografia w diagnostyce raka piersi.
Nowoczesne technologie otwierają przed nami zupełnie nowe możliwości w diagnostyce medycznej. Dzięki najnowszym badaniom naukowców udało się stworzyć niezwykle szczegółowe mapy siatkówki oka, które mogą pomóc w wykrywaniu poważnych chorób, takich jak cukrzyca typu 2, demencja czy stwardnienie rozsiane. W przełomowym badaniu, przeprowadzonym pod kierownictwem instytutu WEHI, wykorzystano sztuczną inteligencję do analizy ponad 50 tysięcy obrazów oczu. To odkrycie może zrewolucjonizować podejście do wczesnej diagnostyki i monitorowania przebiegu wielu schorzeń.
„Światło rzucone na zależność między grubością siatkówki a wieloma chorobami pozwala nam traktować obrazowanie oka jako swoiste okno do mózgu. Możemy teraz dostrzec kluczowe obszary siatkówki, w których zachodzą zmiany charakterystyczne dla niektórych schorzeń.” – dr Vicki Jackson, specjalistka w dziedzinie statystyki i genetyki.
Podczas badań udało się także zidentyfikować nowe czynniki genetyczne wpływające na grubość siatkówki, które mogą mieć istotne znaczenie dla jej rozwoju. To kluczowy krok w kierunku wykorzystania siatkówki jako biomarkera, który pomoże w diagnozowaniu i monitorowaniu wielu chorób.
Badania, w których uczestniczyło wielu naukowców i instytucji, zostały przeprowadzone dzięki wsparciu UK Biobank, Uniwersytetu Waszyngtońskiego oraz londyńskiego Moorfields Eye Hospital, a finansowanie zapewnił Lowy Medical Research Institute.
